BİLGİ EDİNMEK

 Felsefeye göre bilgi, üç yolla edinilebilir:

• Mathesis: Bildiğimiz öğretimdir. Aile, okul başta olmak üzere kitaptan veya birinden öğrenilir. Entelektüel bilgiye giden yoldur.
• Pathesis: Acı ve çile çekerek edinilen bilgidir. Tasavvufta görülür. Kişi, kırk gün süreyle çilehanede kalarak; ruhanî temizliği için kendini ibadete verir. Bir çeşit bilinçaltı eğitimidir. Olumsuz düşüncelerinden arınarak, kendisiyle/çevresiyle olan kavgacılığından uzaklaşma… böylece altbeynini genişleterek ruhunu/bilincini dinginleştirme… öze ve gerçek/saf sevgiye ulaşma çabasıdır. Dünyanın en zor işlerinden biridir.

Pathesis için dünyevî öğretim (mathesis) gerekli değildir. Bir şekilde… ender de olsa kendini eğiterek, alt beynini genişleten kişi; normal insanlara göre kendini daha fazla oranda bilir/tanır, beynini daha fazla oranda yönetir ve bazen olağanüstü hâller gösterirler. Toplum içinde ‘mecnun’, ‘mahallenin tatlısı’ v.b. diye tanımladıklarımızın bir kısmı, bu içe dönük insanlardır.    

• Gnosis (Sezi/Sezgi): İçsel farkındalık sonucu oluşan bir bilgidir. Bu farkındalığa ulaşması için kişinin öz eğitim seviyesinin üstünde olması gerekir. Entelektüel birikimiyle yalnız veya toplum içindeyken doğru sentez/analiz yapabilen bu marjinal kişi… farkındalıkları oranında, bu ek bilgileri edinmeye adaydır. Öngörüleri son derece isabetlidir.

Aslında Gnosis… bir anlamda kişinin kendisini, içtenlikle tanımaya başlamasıyla ivmelenir. Yine dünyanın en zor işlerinden biridir. Sonra… doğa, eşya, hatta evrenle bütünleşme çabası başlar. Sezgi dediğimiz… içinde, ses titreşimi olmayan bir çeşit fısıltı duyar gibi olurlar. Evrenin, makro bir beyin gibi hareket ettiğinin farkına varıp… kendi beyinlerini, evrenle bütünleştirme çabasına girerler.

Aslında işlevsel olarak evren ve beyin hayret verici benzeşimler içerir. Şöyle ki:

Galaksileri birbirine bağlayan devasa yapı olan kozmik ağ yapısı; insan beynindeki sinapslarla birbirine bağlanan nöronların ağına, son derece benzer.

Beyinde milyarlarca  nöron vardır. Evrende de milyarlarca galaksi bulunur. Her ikisi de ağ benzeri yapılar oluşturur. Her ikisi de bilgi üretir. Her ikisi de gelişir. Her ikisi de anıları saklar. Hatta kütle korunumu için benzer oranda enerji kullanırlar. Beyin elektrik sinyalleri gönderir. Galaksiler ışık, radyasyon ve yerçekimiyle titreşir. Her ikisi de kaostan sonra düzenli-yenicil dönüşüme uğrar.

Sanki… beyin, makro beyin dediğiiz evrenle gnosis yani iç sezgimiz yoluyla iletişime geçme çabasındadır. Biz normal insanlar, beynimizin %7-8’ini kullanabilir durumdayız. Arttırabildiğimiz kadarıyla; beynimizin evrenle bütünleşme oranı da yükselir. Bence… teorik olarak %100 olması; o kişinin bütün ilimlere sahip olması ve âdeta evrenin kendisi olması anlamına gelir, diye düşünüyorum. 15.09.2025–Hasan Er

ZERRELER

Zerreler gizli, zerre içinde;

Her biri aşk ile dans halinde.

Hem titrer, hem derler; dillerinde:

"Yalnız senle varım, bu evrende."

Aşk var, varlıkların kökeninde;

Notalar, sonsuzluk denizinde.

Ne göz ne kulak yeter, âlemde;

Sırrı, yalnız gönül gözlülerde...

                                   Hasan Er